'Sport en Spel in de beeldende kunst', 11 september 2018
![]() |
De lezing over ‘Sport en Spel in de beeldende kunst' begint met de Olympische Spelen in de Oudheid.
Groot is het verschil als we de positie van de atleet van toen vergelijken met die van nu. Wie waren deze atleten en hoe moeten we de schilderingen ervan bezien?
Op het schilderij ‘Kinderspelen’ uit 1560 van Pieter Brueghel de Oudere worden tachtig verschillende kinderspelletjes getoond die vroeger in de Lage Landen werden gespeeld.
Uit schilderijen van Hollandse Gouden Eeuw, o.a. Jan Steen, blijkt dat kegelen en dansen favoriete vrijetijdsbestedingen zijn. Daarna wordt het stil ten aanzien van sport en spel en dat duurt tot de 19e eeuw. Pas als de schilder naar buiten trekt, dienen zich nieuwe sport-impressies aan: paardenraces, zeilwedstrijden, dansfestijnen.
De overgang van de 19e naar de 20e eeuw levert de grootste verzameling 'sport en spel' op. Men heeft meer tijd en middelen tot zijn beschikking, er worden grote stappen gezet op industrieel gebied en dit alles resulteert in nieuwe sporten zoals fietsen, golfen, autoracen. Als in de Art Nouveau (1900-1915) het affiche een populair medium wordt om reclame te maken, zien we ook hiervan afbeeldingen. Ook de abstracte kunstenaar levert zijn bijdrage aan het onderwerp ‘sport en spel’.
Odette Breijinck deelt haar passie voor kunst en kunstgeschiedenis met het grote publiek middels thematische lezingen, excursies en lessen. Verwondering, ontroering en herkenning zijn belangrijke elementen.
leCanard.nu
'Fotografie in conflictlanden', 12 juni 2018
![]() |
De ins & outs van fotografie in conflictlanden: Hoe bescherm je jezelf en hoe maak je ondanks alle gevaren toch goede foto- en filmreportages? Fotograaf Ton Koene spreekt over zijn ervaringen in Afghanistan, maar ook uit vele andere landen. Een lezing geïllustreerd door zijn eigen foto’s. Koene won met zijn portretten van Afghaanse politie-agentschappen een World Press Photo Award.
Ton Koene werkte 17 jaar voor Artsen Zonder Grenzen als coördinator in conflictlanden. Sinds 2006 werkt hij als freelance documentaire- en nieuwsfotograaf, gespecialiseerd in het werken in complexe noodsituaties. Zijn werk omvat vrij werk, opdrachten hulporganisaties en verschillende media. Tussen 2010 en 2013 was hij voor de Volkskrant in Afghanistan gestationeerd om verslag te doen van de onderlinge strijd. Voor de VPRO maakte hij daar een driedelige filmdocumentaire over Afghanistan.
Zijn foto's worden wereldwijd gepubliceerd in tijdschriften, boeken en kranten. Naast foto en filmreportages maakt hij kinder- & fotoboeken en geeft hij lezingen over fotografie. Ton·Koene bezit een graad in Humanitarian Practice van Oxford.
'Molenkunst', 8 mei 2018
![]() |
Een lezing op het snijvlak van twee cultuuruitingen die als typerend gelden voor de Lage Landen: onze molencultuur en onze schilderkunst. Beide hebben individueel wereldfaam, dus wat gebeurt er als je ze combineert?
Twee aspecten van die optelsom worden op deze avond belicht.
We gaan eerst in vogelvlucht door de molenkunstgeschiedenis van de Lage Landen, van gebedenboek tot Cobra, van de onbekende Meester van de Sint-Elisabethsvloed (1421) tot de overbekende Piet Mondriaan.
Na de pauze verleggen we het focus naar ons eigen leefgebied. Hoe gaf de molen vorm aan het Rijnland landschap in de omgeving van Leiden, en hoe ervoer de kunstenaar dat. Naast de schilderkunst komt daarbij ook cartografie ─ eertijds ook een kunst ─ aan de orde.
De lezing is een opmaat voor het jaarlijkse Nationale Molenweekend dat plaatsgrijpt in het weekend van 12 en 13 mei.
Peter van Driel kon het niet laten om na een carrière in het moderne watermanagement ─·eerst de Deltawerken en daarna de export van die kennis·─ zich ook nog te werpen op de historie van het Nederlands waterbeheer: hij is molenaar van een oude poldermolen in het Kagerplassengebied en beheert een kunsthistorische databank over het onderwerp.
Wandeling over het antieke Sicilië, 10 april 2018
![]() |
In de achtste en zevende eeuw voor Christus koloniseerden de Grieken Sicilië. Zij waren niet de enigen die het vruchtbare eiland annexeerden. Terwijl de Feniciërs het westen bezetten, vestigden de Grieken zich in het zuiden en oosten. Antieke schrijvers vertellen hoe deze kolonisatie verliep; opgravingen getuigen van de macht van de Griekse steden. Deze teksten en archeologische resten leveren prachtig materiaal voor een lezing over het antieke Sicilië.
We zien de enorme Griekse tempels van de steden Agrigento en Selinunte. Deze tempels behoren tot de grootste Griekse tempels die ooit gebouwd zijn. Een heel beroemde plek is de Villa van Piazza Armerina. De vloer van deze Romeinse villa is bedekt met enorme mozaïeken. Eén van de mozaïeken doet heel modern aan: meisjes zijn in bikini aan het sporten.
Diana de Wild is sinds 1991 als gids verbonden aan het Museum van Oudheden in Leiden. Daarnaast geeft zij verschillende cursussen en lezingen over onderwerpen uit de oudheid.
Abdelkader Benali, 13 maart 2018
![]() |
'De auteur tussen zee en stad, een literaire reis door stad en land'
Abdelkader Benali (1975) debuteerde in 1997 met de roman 'Bruiloft aan zee', die genomineerd werd voor de Libris Literatuurprijs en bekroond werd met de Geertjan Lubberhuizen-prijs. Zijn tweede roman 'De langverwachte' werd bekroond met de Libris Literatuurprijs. Abdelkader schrijft romans, non-fictie en poëzie en is bekend van tv·programma’s als 'De schrijver en de stad' en 'Chez Benali'. Benali kijkt op een unieke manier naar maatschappelijke ontwikkelingen, als een schrijver: met oog voor het detail en het grote verhaal. Door het onderwerp vanuit verschillende invalshoeken te bestuderen weet hij een krachtig verhaal neer te zetten. Abdelkader werkt op basis van gevoel en passie; hij zet zich in voor wat hij belangrijk vindt. Een gekleurd palet vol ervaringen en projecten die hij graag met zijn publiek deelt.
twitter.com/abdelkabenali
De wereld van Pyke Koch, 13 februari 2018
![]() |
Pieter Frans Christiaan Koch (1901-1991) was een Nederlandse kunstschilder. Pyke Koch wordt, samen met Carel Willink, gezien als de belangrijkste vertegenwoordiger van het magisch realisme, een stroming waarbij op een realistische manier wordt geschilderd, maar voorstellingen worden gemaakt die wel mogelijk, maar niet waarschijnlijk zijn. Hij schilderde buitengewoon gedetailleerd. Juist door de vele details in zijn werk zijn mensen er verborgen betekenissen in gaan zoeken. Zo zouden er allerlei verwijzingen in zitten naar gebeurtenissen uit zijn eigen leven. In veel van zijn werk is duidelijk te zien dat hij zich liet inspireren door eerdere perioden in de kunstgeschiedenis.
Met name het werk van Piero della Francesca heeft hem sterk beïnvloed.
Kunsthistoricus Aldwin Kroeze is een spreker voor wie vertelling en beleving nauw samenhangen met zijn persoonlijke passies. Hij werkt als kunst- en cultuurwetenschapper voor tal van musea, kunstkringen, organisaties voor volwassenenonderwijs en vier hogescholen.
'Een reis van duizend mijl', 9 januari 2018
![]() |
'Een reis van duizend mijl begint met een eerste stap', zo luidt een Chinees spreekwoord. Chinadeskundige Inge Jansen zette haar eerste stap in China in 1993, en het bleef niet bij één stap. Inmiddels heeft zij duizenden kilometers kriskras door dit immense land afgelegd: van de Zijderoute in het verre westen van China tot de afgelegen bergstreken in het zuidwesten, de uitgestrekte graslanden van Binnen-Mongolië en de drukke metropolen Shanghai, Guangzhou en Beijing. Alle reiservaringen resulteerden in een schat aan kennis over het land, persoonlijke reisverhalen en ontelbare foto's. Tijdens de lezing neemt de spreekster u mee op reis door dit fascinerende land.
Inge Jansen bestudeert het land al vele jaren. Sinds 2007 werkt zij als onafhankelijk consultant en is de schrijver van de Nederlandstalige Dominicus reisgids over China. Verder geeft ze lezingen en organiseert culturele activiteiten in zowel China als Nederland. Zij verdeelt haar tijd tussen China en Nederland, waarbij in China een dorp aan de rand van Beijing haar uitvalsbasis is. Haar uitgangspunt is dat 'kennis' leidt tot 'begrip', vandaar de naam van haar bedrijf: Mingbai - het Chinese woord voor 'begrijpen'.
'Middeleeuwse Kloosters', 12 december 2017
![]() |
Het beeld van monniken die zich in stilte aan het geloof wijden en in een georganiseerde omgeving voor een kluizenaarsbestaan kiezen, staat behoorlijk ver van ons af. Wat rest zijn interessante verhalen en een rijke geschiedenis, van onder andere de kloosterarchitectuur.
Renout Robbertz duikt samen met u in de geschiedenis van de christelijke kloosterarchitectuur en zal ingaan op de verschillende verschijningsvormen van kloosters door de eeuwen heen. Hierbij worden de gebouwen beschouwd in samenhang met de opvattingen van de kloosterorde en het tijdperk. Want de kloosters veranderden, net als de rest van de wereld, door maatschappelijke ontwikkelingen, de veranderende algemene smaak en nieuwe technische mogelijkheden.
In de lezing gaan we terug naar de oorsprong van het christelijke kloosterleven in het zuidoosten van het Romeinse rijk en behandelen we de regel van Benedictus van Nursia (480-547), vader van het kloosterleven in West-Europa. Vervolgens komt onder andere de machtige en rijkversierde Abdij van Cluny aan bod. De bijbehorende kloosterkerk zou de grootste kerk ter wereld blijven tot de bouw van de huidige Sint Pieters-basiliek in Rome. De kloosters van de Cisterciënzers zouden veel soberder zijn dan die vanuit Cluny gesticht werden; hier ontbreken de gebeeldhouwde en fantasierijke voorstellingen helemaal.
Renout Robbertz is in eerste instantie opgeleid tot kunstschilder. Daarna heeft hij kunstgeschiedenis gestudeerd. Kloosterarchitectuur is een van zijn specialiteiten.
Renout Robbertz
'De Fuga in beeld', muziekvorm op schildersdoek, 14 november 2017
![]() |
Wie graag naar klassieke muziek luistert zal regelmatig de term ‘Fuga’ voorbij horen komen. Vooral in de Barok was het schrijven van een fuga een geliefde bezigheid.
Het summum vinden we bij Johann Sebastian Bach, terwijl veel componisten na hem de fuga in hun composities hebben gebruikt.
Minder bekend zijn de geschilderde fuga’s. Er zijn zo’n 25 schilderijen met de term 'Fuga' in hun titel. Het hoogtepunt van dit verschijnsel vinden we in de 1e helft van de 20e eeuw. Vele kunstenaars waaronder Paul Klee, František Kupka, Wassily Kandinsky hebben deze muziekvorm op zeer uiteenlopende manieren op het schilderdoek weergegeven.
In deze lezing worden de kenmerken van de klinkende fuga naast die van de geschilderde fuga gelegd.
Op deze manier zult u én de muziek én de schilderijen beter gaan begrijpen. Je ziet wat je hoort en je hoort wat je ziet!
Cora Voogt-Hildering is naast haar carriëre als muziekdocent en uitvoerend violiste, in 2012 afgestudeerd aan de Leidse universiteit als kunsthistoricus.
vioolschoolvoorburg.nl
'Doelgerichte kunstcollages in de openbare ruimte', 10 oktober 2017
![]() |
ARTvertisements is gestart bij kunstenares Barbara van Druten; illustratieve digitale kunstcollages, waarin informatie en commercie samenkomen.
Sinds drie jaar bestaat ARTvertisements uit het duo Barbara van Druten en Niki Koutouras. Van Druten heeft een kunstacademie achtergrond (Maastricht en Praag) in visuele communicatie en illustratie. Koutouras is gespecialiseerd in visual marketing en heeft een retailachtergrond.
ARTvertisements wordt toegepast t.b.v. leegstaande panden, bouwprojecten, openingen, interieurs, e.d. ARTvertisements trekt op een andere manier aandacht voor een pand, project of product. ARTvertisements blijkt bij te dragen aan het behoud van een esthetische leefomgeving en snellere verhuur of verkoop. Ook ontstaat er een financieel draagvlak doordat meerdere partijen zich kunnen verbinden aan een project.
Projecten die ze hebben gedaan zijn onder andere Ibis Amsterdam, Het Leidsch Singelspel, de fietstunnels die Leiden verbinden met de Leidse Ommelanden en diverse interieurs (Marcel van Dijk Architektenburo) en leegstaande panden (Breestraat Leiden).