Archief Lezingen

Banksy, straatkunst, 10 mei 2022

Banksy, confronterende en humoristische straatkunst
Dinsdag 10 mei 2022, 20.00 uur, lezing door Mariska Doesburg
Scheppingskerk, Van Poelgeestlaan 2, Leiderdorp

Banksy is op dit moment één van de beroemdste straatkunstenaars ter wereld. In tal van landen heeft deze kunstenaar, wiens identiteit nog steeds onbekend is, zijn bijzondere kunstwerken achtergelaten. Armoede, kapitalisme en oorlog zijn thema's die Banksy telkens opnieuw ter hand neemt en steeds van een nieuwe betekenis voorziet. Dit gaat niet zonder een flinke dosis humor. In de lezing zult u onder andere afreizen naar Engeland, de Verenigde Staten en Israël.

Mariska Doesburg (1985) studeerde aan de School voor Journalistiek te Utrecht en Kunstgeschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. In het werkzame leven schrijft zij voor diverse culturele media, geeft zij rondleidingen in onder andere het Rijksmuseum en doceert zij collegereeksen en lezingen over hedendaagse kunst.

by Ellen Cazemier

Hella Haasse, zoeken naar ruimte, 8 maart 2022

Hella Haasse, Zoeken naar Ruimte
Lezing door Aldwin Kroeze, dinsdag 8 maart 2022, 20.00 uur
Scheppingskerk, Van Poelgeestlaan 2, Leiderdorp.

Een uitspraak waar Hella Haasse (1918-2011) haar schrijverschap ooit mee heeft omschreven, is:
‘zoeken naar ruimte, maar dan in de tijd’.

Deze lezing zal in het verlengde staan van die zoektocht. Via insteken als 'de kindertijd' , 'de verleden tijd' en 'de eigen tijd'  kijken we voorbij de vriendelijke glimlach naar haar leven, haar oeuvre en de onderliggende lagen bij beide. Naast diverse boeken van Hella Haasse zal hierbij ook werk van anderen aan de orde komen. Dus naast Oeroeg, Het Woud der Verwachting, De Meester der Neerdaling en onder andere Transit van onze  Grande Dame der Nederlandse letteren, ook werk van auteurs als Maria Dermoût en Helga Ruebsamen.

Tevens komen er uitstapjes buiten de boeken aan bod waaronder een opera van Michael Nyman, films van Andrei Tarkovski en schilderijen van Helena Vieira da Silva. Samen vormt dit alles een brede zoektocht, de diepte in, om deze bijzondere Nederlandse auteur te doorgronden.

Drs. Aldwin Kroeze is een onwaarschijnlijke duizendpoot en meesterverteller. Drie opleidingen, talloze specialisaties en activiteiten in binnen- en buitenland maken hem, in combinatie met zijn aanstekelijke bevlogenheid, tot een geliefd spreker. Aldwin Kroeze legt veel nadruk op de context waarin kunst is ontstaan. Waarom maakt een kunstenaar op een bepaald moment op een bepaalde plek een bepaald werk, en hoe moet dit zijn geweest voor de mensen uit die tijd.

by Ellen Cazemier

Iconische Iconen, 8 februari 2022

Iconische Iconen
8 februari 2022, lezing door Karin Braamhorst, 19.00 - 20.00 uur of 20.30 - 21.30 uur
Scheppingskerk, Van Poelgeestlaan 2, Leiderdorp 

Deze lezing geeft Karin Braamhorst naar aanleiding van het verschijnen van haar boek ‘Iconische Iconen’.

Iconen zijn al eeuwenlang betekenisvol. Sommige iconen vertellen verhalen die je hoofd doen tollen en sommige brengen je tot intense verstilling. Elk icoon zit vol met lagen, letterlijk van verguldsel en verf en figuurlijk van geschiedenis en symboliek. Ieder icoon verwijst door en geeft richting. Wat betekenen iconen, waarom fascineren ze al eeuwen en wat vertellen ze ons vandaag de dag nog?

Specialist Karin Braamhorst neemt steeds een meesterwerk als verteller van verhalen vol geschiedenis, symboliek, filosofie en spirituele betekenis. Zo geeft ze de lezer een breed palet aan perspectieven door de eeuwen heen. Marlies Visser tekent voor de beeldredactie en ontwerp. Dit rijk geïllustreerde boek toont alle facetten van de rijkdom van de iconentraditie. Braamhorst en Visser werkten al eerder samen aan de succesvolle uitgave over het poppenhuis van Petronella Oortman uit Rijksmuseum Amsterdam.

by Ellen Cazemier

The Frick Collection New York, 11 januari 2022

The Frick Collection, New York: 600 jaar Europese kunst in een Amerikaanse villa

Schilderkunst van Duccio, Van Eyck, Bellini, Titiaan, Rembrandt, Vermeer, Fragonard, Whistler
Online-lezing door kunsthistoricus Frans Henk Hoekstra
Aanvang 20.00 uur, aanmelden via de website

Rond 1900 kocht staalmagnaat Henry Clay Frick belangrijke schilderijen die op de internationale kunstmarkt werden aangeboden. In een wandeling door de Europese schilderkunst bekijken en bespreken we hoogtepunten uit deze wereldberoemde collectie. Maar liefst drie werken van Vermeer zijn hier te zien, naast werken van Van Eyck, Rembrandt, El Greco, e.v.a. Hoe kwamen deze werken in het bezit van Frick? Wie was Frick en hoe is de collectie opgebouwd? Het woonhuis aan 5th Avenue in New York is de ideale setting voor deze collectie. Onze rondleiding is geen standaardverhaal met wat hoogtepunten. In het bespreken van deze spectaculaire schilderijen kijken we naar een selectie van schilderijen waarin dieper wordt ingegaan op kleur en lijn. Ga mee op een fascinerende ontdekkingstocht van 600 jaar Europese schilderkunst in New York.

Frans Henk Hoekstra studeerde kunstgeschiedenis aan de Vrije Universiteit. Voorafgaand voltooide hij een eerstegraads lerarenopleiding handvaardigheid en kunstgeschiedenis en de kunstvakopleiding monumentale keramiek. Hij doceerde keramiek en kunstgeschiedenis aan verschillende culturele instellingen en is vanaf 1994 actief voor HOVO Amsterdam en HOVO Nijmegen. Daarnaast werkt hij als rondleider in musea en organiseert hij studiereizen.

Daarnaast werkt hij als rondleider in musea en organiseert hij studiereizen. Voor meer informatie kijk op Frans Henk Hoekstra

Afbeelding: Giovanni Bellini: St. Franciscus in Extasy
Afbeelding Homepage: Frick, de grote zaal

by Ellen Cazemier

Jacob Jordaens, 17e-eeuwse Antwerpse schilder, 14 december 2021

Jacob Jordaens, de zeventiende-eeuwse Antwerpse meester
Online lezing door Mariëlle Lassche, dinsdag 14 december 2021, 20.00 uur

Jacob Jordaens (1593-1678) wordt samen met Peter Paul Rubens en Anthony Van Dyck gerekend tot de grote drie van de Vlaamse Barok. Hij schilderde vooral grote historiestukken, maar ook genrestukken en portretten en ontwierp wandtapijten. In tegenstelling tot Van Dyck en Rubens is Jordaens nooit hofschilder geweest. Wel kreeg hij in de jaren na 1640, toen zijn beide rivalen waren overleden, steeds meer - vaak vorstelijke - opdrachten uit het buitenland. Zo leverde hij schilderijen voor de Oranjezaal van Huis ten Bosch.

Jordaens bleef zijn hele leven in Antwerpen wonen en werken. Hij was een welvarend man, tot op hoge leeftijd productief. Zijn meest bekende en geliefde werken verbeelden vrolijke gezelschappen zoals ‘de Koning drinkt’ en ‘Zo de ouden zongen, zo piepen de jongen’. Deze werken waren een grote inspiratiebron voor Hollandse meesters zoals Jan Steen, Frans Hals en Judith Leyster.

Bijzonder trots was Jordaens op de ontvangstkamer in zijn eigen woonhuis in Antwerpen, die hij decoreerde met verhalen over de liefde tussen Amor en Psyche. De schilderingen uit deze kamer zijn recentelijk gerestaureerd en nu te zien in een hedendaagse reconstructie in de tentoonstelling Bij Jordaens thuis in het Frans Halsmuseum te Haarlem. 

Mariëlle Lassche heeft sinds 2004 haar eigen onderneming 'Kunst en Context', waarin haar cursussen, lezingen en rondleidingen zijn ondergebracht onder het motto: 'Anders kijken, meer zien'. Kunst en Context

Afbeelding: Jacob Jordaens, Zo de ouden zongen, zo piepen de jongen, ca. 1640 – 1645
© The Phoebus Foundation, Antwerpen

by Ellen Cazemier

SuperDutch! Hedendaagse architectuur uit Nederland, 9 november 2021

SuperDutch! Hedendaagse architectuur uit Nederland
Lezing door kunsthistorica Yvonne Hilgenkamp
Dinsdag 9 november 2021, aanvang 20.00 uur

De lezing zal plaatsvinden in de Scheppingskerk, Van Poelgeestlaan 2, Leiderdorp.
Afhankelijk van overheidsmaatregelen op dat moment: toegang met QR-code of papieren bewijs van vaccinatie en/of herstel van corona. Zie ook informatie onder button 'RIVM-update'.

De hedendaagse architectuur uit Nederland heeft wereldwijd een voortreffelijke reputatie. Architecten als Francine Houben (Mecanoo), Winy Maas (MVRDV), Rem Koolhaas (OMA) en Ben van Berkel (UN Studio) hebben zowel in Nederland als ver daarbuiten bijzondere projecten opgeleverd. Tijdens deze lezing maakt u kennis met de hedendaagse architectuur uit Nederland, van zowel de grote namen als de opkomende bureaus; van grootse projecten tot kleine intieme ontwerpen.

Yvonne Hilgenkamp verzorgt colleges en lezingen op het gebied van kunst en architectuur. Zij werkt hierbij vanuit haar eigen bureau ASK history. Vanuit een zeer breed interessegebied vertelt zij met enthousiasme en liefde over de grenzeloze wereld van architectuur- en kunstgeschiedenis.

Afbeeldingen:
SeARCH Hotel Jakarta, Amsterdam, 2018
MVRDV, Tianjin Binhai bibliotheek

by Ellen Cazemier

Angst in de beeldende kunst, 12 oktober 2021

Angst in de beeldende kunst, lezing door kunsthistorica Odette Breijinck
Dinsdag 12 oktober 2021, aanvang 20.00 uur
De lezing vindt plaats in de Scheppingskerk, Van Poelgeestlaan 2, Leiderdorp.
Entree met QR-code of papieren bewijs van vaccinatie en/of herstel. Zie verder onder button RIVM-update.

In de beeldende kunst is het thema ‘Angst’ niet erg voor de hand liggend, maar is toch in veel schilderijen te herkennen. Het is interessant om te zien hoe vanaf de Oudheid tot heden dit gegeven wordt afgebeeld, hoe het wordt opgevat en of het in de loop der tijd verandert. In de mythologische vertellingen uit de Oudheid werd de personificatie van het begrip Angst (Phobos) vergezeld door zijn tweelingbroer Deimos (Paniek). In de Westerse kunst zien we angst verbeeld van Francis Bacon tot Edvard Munch, van Goya tot Picasso. Bent u bestand tegen de beelden van angst of weet u ze misschien na de lezing zelfs te waarderen?

Vanaf 1988 geeft kunsthistorica Odette Breijinck les aan uiteenlopende groepen belangstellenden, van 8 tot 88 jaar. Zij biedt een gevarieerd programma. Mensen leren kijken naar kunst waardoor ze beter kunnen ‘zien’ is haar grootste passie. ‘Het vertellen van verhalen over de context waarbinnen kunstwerken ontstaan, is spannend, ontroerend en mooi. Zie ook: Le Canard

by Ellen Cazemier

Kom dichter bij Frida, 14 september 2021

Kom dichter bij Frida, lezing door Birgitte Mommers
14 september 2021 om 19.00 - 20.00 uur en 20.30 - 21.30 uur, Scheppingskerk, Van Poelgeestlaan 2, Leiderdorp

Vanaf september zullen de lezingen weer in de zaal van de Scheppingskerk kunnen plaatsvinden. Het bezoekersaantal is echter nog gelimiteerd tot 70 personen. Daarom organiseren wij twee maal dezelfde lezing van een uur. Zodra de anderhalve meter regel vervalt zullen wij de lezingen weer als vanouds kunnen laten plaatsvinden. Zie ook de melding onder de button 'RIVM-update'.

Frida Kahlo herkent u meteen! In haar vele zelfportretten beeldt zij zichzelf af in de kleurrijke, traditionele kleding van Mexico, en benadrukt ze steevast haar zware wenkbrauwen en gezichtsbeharing.

Toch gaan haar zelfportretten, en ook andere schilderijen, verder dan alleen deze uiterlijke kenmerken. Zo verbeeldt zij regelmatig ook de relatie met Diego Rivera, die tot de bekendste schilders van Mexico hoorde. Met hem deelde zij niet alleen een artistieke passie, maar ook de idealen van de Mexicaanse revolutie. Daarnaast speelt de nationale Mexicaanse identiteit in cultuur en geschiedenis een belangrijke rol in hun werk. In het werk van Frida komt dat onder andere naar voren in symbolen die samenhangen met de Mexicaanse identiteit.

In deze lezing ontdekt u Frida’s leven en opvattingen aan de hand van haar schilderijen. Aan bod komen onder andere haar liefdesleven en haar opvattingen over haar vaderland Mexico.

Vanaf 28 mei is een tentoonstelling van haar werk en van Diego Rivera te zien in het Cobra Museum voor Moderne Kunst in Amstelveen. Deze duurt t/m 3 oktober a.s. Daarna volgt een tentoonstelling over haar in het Drents Museum in Assen.
Birgitte Mommers zal tevens aandacht aan de tentoonstelling besteden.

Birgitte Mommers (1976) is kunsthistorica en docente kunstgeschiedenis. Zij studeerde af aan de Universiteit van Amsterdam in de studierichting Renaissance  en Barok, maar houdt zeer van de breedte van haar vak. Daarnaast is zij eigenaresse van
Art & Leisure.

Foto schilderij Frida Kahlo, Zelfportret met apen, 1943
Courtesy of The Jacques and Natasha Gelman Collection of 20th Century Mexican Art and
The Vergel Foundation/INBAL-Secretaría de Cultura. ©
2021 Banco de Mexico Diego Rivera Frida Kahlo Museums Trust,
Mexico DF c/o Pictoright Amsterdam 2021 

by Ellen Cazemier

Anish Kapoor, 8 juni 2021

8 juni 2021 Anish Kapoor, de kracht van het ontdekken
Online-lezing door kunsthistorica Sophie Tutelaers

Anish Kapoor werd in 1954 geboren in Bombay, India, maar woont en werkt sinds de jaren ’70 in Londen. Hij is een van de meest toonaangevende kunstenaars van dit moment.

Zijn werken worden tentoongesteld door internationaal gerenommeerde instituten als Tate Modern London, Grand Palais Parijs en Art Institute Chicago. Kapoor is een kunstenaar die iets te zeggen heeft, ‘een boodschap wil overdragen’ zo zegt hij zelf. Hij wil een nar zijn, iemand die met zijn werken ons prikkelt te ontdekken en te onderzoeken.
In Nederland kan zijn werk al vanaf 1997 bekeken worden in Museum De Pont in Tilburg. In zijn vroege werken spelen intens gekleurde pigmenten een grote rol. In 2017 werd het werk ‘Sky Mirror (for Hendrik)’ speciaal gemaakt voor De Pont (zie foto hierboven). Het is tevens het eerste project in de publieke ruimte in Nederland door Anish Kapoor.

Van ‘Sky Mirror’ zijn vanaf 2006 verschillende versies gemaakt. Het zijn werken van gepolijst roestvrijstaal. Ze bevinden zich voornamelijk in de publieke ruimte en spiegelen en reflecteren door hun gebogen vorm op een bijzondere manier de ruimte en de mensen en hun acties op die plek (zie foto hiernaast van Antonio Cristoforo). Door zich te verplaatsen brengt de kijker de gereflecteerde ruimte in beweging. Zoals in de drukke binnenstad van Chicago waar mensen als mieren langs Kapoors sculptuur snellen.

Zijn objecten nemen ruimtes in, openen en begrenzen deze. De objecten zorgen voor een verschuiving van het gevoel van ruimtebeleving en zintuiglijke waarneming.

Sophie Tutelaers (1977) studeerde Kunstgeschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen. Deze studie sloot ze af met een
materiaaltechnische studie naar schilderijen, tekeningen en aquarellen van Vincent van Gogh in de collectie van het Kröller-Müller Museum. Na het behalen van haar eerstegraads onderwijsbevoegdheid aan de Radboud Universiteit van Nijmegen geeft Sophie cursussen kunst- en architectuur­geschiedenis, lezingen rond kunsthistorische onderwerpen en begeleidt ze excursies in verschillende musea. Sinds 2013 verzorgt zij lezingen in het Noordbrabants Museum bij grote tentoonstellingen, zoals Hieronymus Bosch.

by Ellen Cazemier