Napoleon op St. Helena, 14 april 2015
| |
'Napoleon op St. Helena', lezing door Patrick Buch
Met expositie van authentieke Napoleon objecten
Patrick Buch, broer van wijlen Boudewijn Büch, is naast een verwoed verzamelaar van Napoleon-objecten ook een groot kenner van de geschiedenis van 'zijn held'.
Buch zal in zijn lezing uitvoerig ingaan op de periode dat Napoleon gevangen zat op het eiland Sint-Helena (1815-1821). Tijdens zijn ballingschap die 5,5 jaar duurde, komen we veel te weten over de Franse Keizer. De uitzichtloosheid en zijn gezondheid, die na 1817 snel achteruit ging, betekende het einde van een man die van grote invloed is geweest op Europa in de 19e eeuw. Napoleon stierf op zaterdag 5 mei 1821 en werd op Sint-Helena begraven, maar in 1840 weer opgegraven en teruggebracht naar Parijs.
Maar... of in Parijs ook daadwerkelijk het lichaam van Napoleon ligt, daarover heeft Buch een specifieke mening.
Bijzondere objecten: Tijdens de lezing zullen verschillende originele voorwerpen te zien zijn van Napoleon, zoals een reliekenkistje met overblijfselen uit het graf van Napoleon, een drinknap, een zilveren bestek en een haarlokje uit 1819.
Hermitage Amsterdam In het jaar dat de slag bij Waterloo van 1815 in heel Europa wordt herdacht opent dit museum een tentoonstelling over o.a. Napoleon Bonaparte van 28 maart - 8 november 2015.
'Waanzin': Te gek voor woorden, 10 maart 2015
 |
'Waanzin': Te gek voor woorden, auteurslezing door schrijfster Mensje van Keulen
Lezing mogelijk gemaakt door BplusC bibliotheek Leiderdorp, boekhandel De Kler en een bijdrage van Sociëteit Oud Leiderdorp.
In het kader van het thema van de boekenweek 2015 zal de schrijfster verhalen over 'Waanzin', onder het motto 'Te gek voor woorden'.
De 80ste Boekenweek vindt plaats van zaterdag 7 maart t/m zondag 15 maart 2015.
Mensje van Keulen heeft de Constantijn Huygens-prijs 2014 ontvangen voor haar hele oeuvre: romans, verhalen en gedichten.
Volgens de jury getuigt haar werk van een 'buitengewoon technisch meesterschap':
'Al haar verhalen zijn met precisie en fijnzinnigheid gecomponeerd, ogenschijnlijk zijn ze gewoon en alledaags, maar de typische Mensje-van-Keulenverbeelding geeft er steevast een verrassende lading of onverwachte wending aan.'
Carthago, handels- en machtsimperium, 10 februari 2015
 |
Carthago, handels- en machtsimperium; opkomst, bloei en val van een wereldstad, lezing door Lucas Knitel
De lezing sluit aan bij de tentoonstelling ‘Carthago’ in Rijksmuseum voor Oudheden Leiden, 27 november 2014 t/m 10 mei 2015.
Voor deze tentoonstelling zijn bruiklenen betrokken van o.a. het Louvre, het British Museum en verscheidene Tunesische musea. Samen met Leidse topstukken vertellen deze objecten het verhaal van Carthago, de grote Romeinse erfvijand en evenknie aan de overzijde van de Middellandse Zee. Als centrum van een uitgestrekt handelsnetwerk, groeide Carthago uit tot een van de grootste steden van het mediterraan gebied en stak het in rijkdom, invloed en vernuft Rome, Athene en Alexandrië naar de kroon.
Tijdens de lezing passeren onder meer de roemruchte Hannibal en zijn olifanten, de vermaarde Carthaagse vloot en het vermeend brengen van kinderoffers door de Carthagers de revue. Ook minder bekende zaken als de Carthaagse godenwereld, het dagelijkse leven in de metropool en de herontdekking van de oude stad door een Nederlandse ingenieur worden besproken. De lezing zal worden afgesloten met een beschouwing van de val van Carthago en vernietiging van deze wereldstad door de Romeinen.
Hoe anders zou de wereldgeschiedenis zijn verlopen als niet Carthago, maar Rome het onderspit had gedolven? De vernietiging van deze grootse stad mag wat dat betreft met recht een wereldschokkende gebeurtenis genoemd worden.
In vervolg op de lezing organiseert Lucas Knitel op vrijdag 13 en zaterdag 14 februari 2015 om 10.15 uur een rondleiding in het RMO. Hiervoor kunt u zich inschrijven na afloop van de lezing van 10 februari a.s. Kosten rondleiding 5 euro, te betalen bij inschrijving.
René Lalique, art-nouveau kunstenaar, 13 januari 2015
 |
René Lalique, art-nouveau kunstenaar, 'Juwelen van glas', lezing door Wendy Fossen
De Franse juwelenontwerper en glaskunstenaar René Lalique (1860–1945) was in 1890 al wereldberoemd. Lalique liet zich inspireren door flora, fauna en de vrouwelijke vormen. Ondanks dat zijn werk hèt symbool van luxe uit de tijd van de Art Nouveau en Art Deco is, waren de materialen die hij toepaste ongebruikelijk. Hij koos voor email, leer en halfedelstenen en zijn ontwerpen werden veelal onder zijn toeziend oog door specialisten uitgevoerd.
Kenmerkend voor René Lalique is dat hij voortdurend zocht naar vernieuwing. We zien dit niet alleen in de materialen - hij gebruikte bijvoorbeeld bakeliet voor zijn objecten - maar hij had ook een neus voor nieuwe ontwikkelingen. Dankzij een nieuw procedé kon bijvoorbeeld parfum op grote schaal geproduceerd worden. Voor de verkoop van deze langer houdbare parfums waren flacons nodig. In plaats van alleen het etiket te ontwerpen zoals was gevraagd, ontwierp hij ook de flacons. Zijn naamsbekendheid was toen al zo groot, dat de parfumhuizen graag hun parfum in zijn flacons verkochten.
Lalique heeft gedurende zijn leven een enorme diversiteit aan producten ontworpen. Aan de hand van zijn rijke oeuvre krijgt u tijdens de lezing inzicht in de receptie van zijn werk door zijn Nederlandse clientèle tijdens het interbellum en kunt u genieten van vele prachtige stukken, variërend van juwelen zoals hangers, oorbellen, manchetknopen, tot flacons, van een schaal van Prins Bernhard tot het eerste verzamelstuk van presentator en televisiemaker Lennart Booij.
In de Hanzestad Doesburg staat een Lalique Museum alwaar een groot aantal objecten zijn tentoongesteld. musee-lalique.nl
Kunsthistorische reis door het Kerstverhaal, 9 december 2014
| |
Kunsthistorische reis door het Kerstverhaal, 'Er is een kind geboren', lezing door Karin Braamhorst
Kunsthistorica Karin Braamhorst vertelt het kerstverhaal opnieuw en legt andere accenten dan gebruikelijk. We weten van de volkstelling, de stal, de ster van Bethlehem, de herders in het veld en de wijzen uit het oosten. Maar er is geen verhaal zo verrijkt met fabels en legenden als het geboorteverhaal. Veel van die wonderbaarlijke details zijn inmiddels vergeten. Op oude schilderijen kom je ze nog wel tegen: een eenhoorn die op de schoot van Maria in slaap is gevallen, een vroedvrouw met een verlamde hand, of Jozef die in de stal zijn kous uittrekt… Het zijn illustraties bij mooie middeleeuwse verhalen die in deze lezing opnieuw worden verteld. ‘Er is een kind geboren’, kunsthistorische verrassing en ontroering over het meest gevierde christelijke feest.
Feest in de Opera, 11 november 2014
 |
Feest in de Opera, lezing met operafragmenten, door musicologe Aukelien van Hoytema
In veel opera's komt een feest voor. Dat feest heeft altijd een bepaalde betekenis. Van Monteverdi tot heden schrijven librettisten en operacomponisten feesten in hun werk. Twee belangrijke bals in La Traviata van Verdi of het dansfeest in le Nozze di Figaro van Mozart zijn slechts enkele voorbeelden.
Aukelien van Hoytema laat u die feesten horen en beschrijft de betekenis ervan in een aantal opera's en geeft u ook een kleine geschiedenis door de eeuwen heen van opera. Natuurlijk aan de hand van voorbeelden, zowel muzikaal als visueel.
Aukelien werd geboren in Amsterdam, groeide op in Den Haag, studeerde Frans en piano in Genève en musicologie in Leiden en Utrecht. Ze deed staatsexamen piano en studeerde als musicoloog af op 'De onbekende opera's van Schubert'.
Mark Rothko, 'de kleur van de ziel', 14 oktober 2014
 |
Mark Rothko, 'de kleur van de ziel', lezing door Caroline Lassche
Mark Rothko leefde van 1903 tot 1970. Hij was van Joods-Russische afkomst, maar groeide op in Amerika. Het oeuvre van Mark Rothko (1903-1970) is episch en tegelijk heel intiem en menselijk; het spreekt tot de verbeelding en kent vele liefhebbers.
Zijn uit veel verflagen opgebouwde kleurvelden zijn van een ongekende intensiteit en sensualiteit en verbeelden universele gevoelens als angst, extase, tragiek en euforie. Rothko was een intense kunstenaar die alles gaf en zoals vaker met grote kunstenaars, een moeilijk leven kende; gevoed door de ontgoocheling die de wereldoorlogen teweeg hadden gebracht en geteisterd door depressie. Een getormenteerde ziel die tot grootse kunst in staat was, en mensen tot op de dag van vandaag hiermee troost en verwondert.
Zijn tentoonstellingen trekken een groot publiek en op veilingen levert zijn werk recordbedragen op.
Deze lezing van Caroline Lassche bereidt u voor op de tentoonstelling van Rothko die dit jaar in het Gemeentemuseum plaatsvindt. Het is meer dan veertig jaar na de laatste tentoonstelling van Rothko in Nederland en dus hoog tijd voor een hernieuwde kennismaking met een van de grootste abstracte schilders uit de kunstgeschiedenis.
► video over Mark Rothko van ARTtube - Gemeentemuseum Den Haag
De trekschuit en de Haarlemmer trekvaart, 9 september 2014
| |
De trekschuit en de Haarlemmertrekvaart 'Blauwe ader van de Bollenstreek', lezing door Marca Bultink
In de loop van de 17de eeuw ontstond in Nederland een netwerk van trekvaartverbindingen, bedoeld voor personenvervoer tussen de steden. Volgens een vaste dienstregeling werden twee eeuwen lang miljoenen reizigers vervoerd met deze “Intercity van de Gouden Eeuw”. Leiden had maar liefst drie trekvaartverbindingen: de Vliet, via Delft naar Rotterdam, het veer naar Utrecht en de trekschuit naar Haarlem. Deze Haarlemmer Trekvaart ofwel Leidsevaart, die in 1657 werd aangelegd, verbond de steden Leiden en Haarlem met elkaar. Deze waterweg van 28 kilometer werd in amper anderhalf jaar tijd aangelegd. Dat kon zo snel doordat men deels gebruik maakte van bestaande waterlopen. Waar nodig werden nieuwe verbindingen gegraven en er werden jaagpaden aangelegd en bruggen, stallen en tolhuizen gebouwd. Sommige daarvan zijn nog steeds aanwezig. Tegen het midden van de 19de eeuw streefde de trein de trekschuit voorbij en was het gedaan met deze wijze van vervoer. De trekvaart zelf ligt echter nog altijd als een “blauwe ader” in het landschap. De Hillegomse schrijfster Marca Bultink zal tijdens deze lezing aan de hand van vele afbeeldingen vertellen hoe de trekvaart werd aangelegd en welke effecten deze verbinding had op het gebied tussen Leiden en Haarlem. Daarnaast zal zij ingaan op de gang van zaken bij het trekschuitbedrijf, op de rol van de trekschuit in maatschappij en literatuur.
2014 is ook het Jaar van Mobiliteit en Mobiel Erfgoed, mede de aanleiding voor de Stichting Open Monumentendag om dit jaar voor het thema Op reis te kiezen.