2016 09 Japonisme

13 september 2016, ‘Japonisme, de invloed van Japan op de westerse kunst in de late 19e eeuw’

Lezing door Max Put.

In de tweede helft van de 19e eeuw raakt de Europese kunst in beweging. In het kielzog van maatschappelijke veranderingen beginnen kunstenaars, verzamelaars en kunstcritici te zoeken naar nieuwe inspiratiebronnen. Men richt de blik onder andere op het verre Oosten, waar na eeuwen van isolement in 1854 Japan de poorten opent.
Als gevolg hiervan duiken Japanse kunstvoorwerpen steeds vaker op in het Westen, eerst op de wereldtentoonstellingen, maar al snel ook in de kunsthandel.

Mede door de kwaliteit heeft Japanse kunst in het Westen enorm succes en ontstaat er een groep van verzamelaars die zich hartstochtelijk stort op alles wat Japans is. Zij worden ‘Japonisten’ genoemd en onder hen bevinden zich kunstcritici, industriëlen, schrijvers en kunstenaars. Als in de jaren 1870 ook Japanse prenten naar Europa komen bereikt de Japan-rage een hoogtepunt. Geen enkele kunstvorm lijkt eraan te ontkomen:
2016 09 VanGogh Japanin de schilderkunst, kunstnijverheid, architectuur, literatuur, muziek, overal dringt de invloed van de Japanse kunst door. Dit duurt tot het midden van de jaren 1890, waarna het weer afzwakt. Het is dan echter al zo ingrijpend geweest dat er sprake is van een blijvende erfenis.

Dit fenomeen staat bekend als het ‘Japonisme’ en in de lezing worden alle aspecten ervan belicht, inclusief de Nederlandse situatie, die bijzonder was omdat Nederland het enige Westerse land was dat tussen ca. 1630 en 1854 contact had met Japan.
Max Put, kunsthistoricus www.kunstgeest.nl