Foto boven: wandschildering Hedy Tjin
Dinsdag 14 mei 2024, 20.00 uur
Scheppingskerk, Van Poelgeestlaan 2, Leiderdorp
Lezing door Garrelt Verhoeven en Paul Day
Lezing naar aanleiding van de tentoonstelling ‘Strijden ga ik, Anton de Kom en de Surinaamse Studenten Unie’ in de Lakenhal, Leiden.
Manifest in roofdruk. Anton de Kom en Surinaamse Studenten Unie in Leiden
In deze lezing vertellen oud-lid van de Surinaamse Studenten Unie Paul Day en boekhistoricus Garrelt Verhoeven (Universitaire Bibliotheken Leiden) het verhaal over de bijzondere rol die Leiden speelde in de herwaardering van Anton de Kom. In 1934 publiceerde De Kom zijn antikoloniale manifest Wij slaven van Suriname (Amsterdam, uitgeverij Contact, 1934), een uitermate belangwekkend boek in de Surinaamse vrijheidsstrijd. Een jaar eerder was De Kom door het koloniale bestuur in Suriname het land uitgezet en vertrok hij met zijn gezin naar Nederland. Tijdens de Tweede Wereldoorlog sloot De Kom zich aan bij het verzet en zette hier zijn strijd tegen onrecht voort. In 1944 werd hij gearresteerd en opgesloten in het Scheveningse Oranjehotel en later overgeplaatst naar kamp Vught. Op 24 april 1945, luttele weken voor het kamp werd bevrijd, overleed De Kom in Kamp Sandbostel in Duitsland.
Anton de Kom behoort nu tot de Canon van de Nederlandse Geschiedenis en speelt ook een grote rol in dit herdenkingsjaar van het Nederlands slavernijverleden. De kiem voor de herwaardering van Anton de Kom werd gelegd in het Leiden van de jaren ’60 van de vorige eeuw, waar veel Surinaamse studenten kwamen studeren aan de Leidse Universiteit. Zij verenigden zich in de Surinaamse Studenten Vereniging, waaruit enkele jaren laten de Surinaamse Studenten Unie voortkwam.
Anton de Kom gefotografeerd door zijn vriend, ontwerper Piet Zwart.
Zij ontdekten het meesterwerk van De Kom in de Universiteitsbibliotheek aan het Rapenburg in Leiden, en besloten om het boek opnieuw uit te geven. In deze lezing vertellen Verhoeven en Day over de SSU, de ontdekking van Wij slaven van Suriname en de bijzondere manier waarop zij het boek opnieuw publiceerden en over het blijvende belang van De Kom in de Surinaamse en Nederlandse geschiedenis. De lezing met een presentatie in PowerPoint sluit aan bij de gelijknamige tentoonstelling die momenteel (tot begin juli) in Museum De Lakenhal in Leiden te zien is.
Zie ook een kort filmpje over de expo met Garrelt Verhoeven en Paul Day: https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=R-D5X2v3LlY