 |
Kruseman, Kunstbroeders uit de Romantiek, lezing door Mariëlle Lassche
In de 19e eeuw was de Romantiek een belangrijke stroming in de westerse literatuur, muziek en kunst. Het gevoel en de verbeelding gingen een steeds belangrijkere rol spelen. Ook Nederlandse schilders werden beïnvloed door de Romantiek, maar ze probeerden deze stroming te combineren met Hollandse nuchterheid. Een goed overzicht van deze periode is terug te vinden in werken van de schilders uit de familie Kruseman. Het was een bekende familie van kunstenaars en notabelen uit de 19e eeuw.
Cornelis Kruseman (1797-1857) wordt beschouwd als de grondlegger van deze kunstenaarsdynastie. Tijdens zijn studiereizen naar Italië werd hij geïnspireerd door de oude Italiaanse meesters en vandaar zijn bijnaam ‘de Raphael van het Noorden’.
Zijn neef Jan Adam (1804-1862) was financieel de meest succesvolle Kruseman. Hij stond bekend als de societyschilder van zijn tijd. Opvallend is het oog voor detail in kleding, kapsel en accessoires in zijn portretkunst. Van zijn hand zijn ongeveer 500 portretten van de gegoede burgerij en de adel. Ook het staatsieportret van koning Willem II (op het Binnenhof in Den Haag) is door hem gemaakt.
Tot de andere schilders van deze familie behoren Frederik Marinus (1816-1882) met zijn romantische landschappen, Jan Theodoor (1835-1895) met de zeegezichten en Hendrik Dirk (1829-1904) met etsen. Deze laatste Kruseman werd geboren in Alkmaar en vestigde zich in 1865 in New York. In zijn etsen zien we een verrassende combinatie van Hollandse met Amerikaanse elementen. Aan het eind van zijn leven heeft deze Hendrik Dirk een gedeelte van zijn werken aan het museum van Alkmaar geschonken.
De familie Kruseman heeft dus opvallend veel kunstenaars voortgebracht. Het waren goede vaklui en aan de hand van hun schilderstukken krijgen we een goed beeld van de verschillende genres van de Nederlandse schilderkunst in de tijd van de Romantiek.
In de tentoonstelling van ‘Kunstbroeders van de Romantiek’ zijn zestig werken van deze familie te bewonderen. Deze expositie is te zien in Museum Jan Cunen in Oss tot 15 maart en daarna in het Stedelijk Museum in Alkmaar van 18 april tot 2 augustus 2015.